Wycinanki (104)

WOJCIECH WRZOSEK

Wycinanki (104)

Homo homini lupus est. II

Onegdaj, kolega z Ukrainy wożąc nas po okolicach Drohobycza karmił nas twórczością Borysa Grebieńszczykowa. Popularny bard skomentował niedawno ideę homo homini lapus est; jeszcze przed wojną,  bodaj w 2020 roku. I wtedy już brzmiała po swojemu, a dzisiaj nabiera dodatkowych odniesień.[1]
Griebienszczykow komentując antyczną sentencję słowami, ale i muzyką przesłał słuchaczom swoją jej reinterpretację. Poprowadził nas ku niej w kolejnych zwrotkach i nawrotach refrenu. Nie dość tego,  ja tłumacząc tu na język polski tekst blusowej ballady reinterpretuję i  popularyzuję, a może i banalizuję jej przesłania. I dodaję do Grebieńszczykowa swoje rozumienie antycznej metafory.
Ej Ty mądralo! Dokąd to w taką zawieruchę?       Эй, грамотей! Куда ты в такую пургу?
Ej Ty mądralo! Dokąd to w taką zawieruchę ?      Эй, грамотей! Куда ты в такую пургу?
Zostaw tu swe brzemię                                        Оставь свою ношу здесь
Nic mu w śniegu nie grozi .                                 С ней ничего не случится в снегу.
Ja też lubiłem czytać książki,                               Я тоже любил читать книги
Czytałem po nocach                                                 Читал всю ночь
Na raz, do samego rana                                           До утра, за один присест
Kto dużo czyta – ten mniej je                                 Кто много читает – тот меньше ест
Gdy ci czaszkę rozsadzi                                       А потом снесёт черепицу
Rozumu już nie wróci                                           И уже не загнать на насест
Uważaj mądralo                                                  Смотри, грамотей!
Tu ludzi mniej niż ścian                                       Здесь меньше людей, чем стен
Coś się zdarzy, nie poradzi CNN                          Случись что, и уже не спасёт CNN
Na ulicach nie ma już nikogo                              На улицах не осталось уже никого,
 Kto wierzy w zmiany                                          Кто ждёт перемен
Ej mądralo!                                                        Эй, грамотей!
Całujże krzyż!                                                     А ну-ка целуй крест!
Ojczyzna kocha tak mocno                                  Родина любит так сильно,
Że to już kazirodztwo                                         Что это уже инцест
A nad wrotami zieje tekst                                   Как написано над вратами:
«Homo Homini Lupus Est»                                 «Homo Homini Lupus Est»
Można przyjąć, że ten skromny blues komentuje nagromadzone przez wieki skojarzenia z popularyzowaną w czasach nowożytnych przez Hobbesa maksymę. Trzeba przyjąć, że to nadal metafora żywa. Ricoeurowska la métaphore vive.

 Z prawej: Max Pirner, Homo homini lupus (1901), akvarel 960 x 474 mm, sbírka kresby Národní galerie v Praze, Inv. č. DK 2231

[1] https://www.youtube.com/watch?v=wxKRoA15CeE; https://www.aquarium.ru/ru; АКВАРИУМ – Homo Homini Lupus Est (Live) 08.10.2020.