Varia
WOJCIECH WRZOSEK Wycinanki (191) Microstoria Przyjmuje się, że Carlo Ginzburg to klasyk mikrohistorii. Zanim przynależność – ta określająca metodę badawczą i orientację historiograficzną – stała się obowiązującą zaistniały już wcześniej dzieła historyczne, które ex post uzyskały status wzorcowych dla mikrohistorii. Tak bywa, że zjawiska uzyskują szacowną genezę, w tym swoich godnych prekursorów. To nobilitujaca interpretacja ex post uczyniła z nich klasyków mikrohistorii. Sama ta orientacja […]
WOJCIECH WRZOSEK Wycinanki (190) Wizja świata pewnego młynarza z XVI wieku Dialog, – poniżej przytoczony – to w rzeczy samej – przesłuchanie przed sądem inkwizycyjnym. To zeznania oskarżonego o „heretyckie i wielce bezbożne” wyrażanie się o Chrystusie.[1] To sedno jego wizji świata. Model czy metafora objaśniająca pochodzenie tytułowych sera i robaków. Fragment zeznań młynarza z Montereale Domenico Scandelliego zwanego Menocchiem: „Inkwizytor: Czym jest ta moc Boga? Menocchio: działaniem […]
WOJCIECH WRZOSEK Wycinanki (189) Dialog ze Świętym Oficjum Już wstęp do Sera i robaków wskazuje na wszechstronne aspiracje autora. Można uznać go za konspekt programu badawczego historyka o wielkich ambicjach. Praca ta w sposób niespotykany dotąd eksploruje akta inkwizycji. Źródło, które także dzięki Ginzburgowi i zmarłemu rok temu gigantowi historiografii francuskiej Emmnuelowi Le Roy Ladurie, stało się kultowym dla nowoczesnej niescjentystycznej historiografii.[1] Francuski badacz skupił […]
WOJCIECH WRZOSEK Wycinanki (188) Kosmogonia Domenico Scandelliego Wśród zalecanych przeze mnie lektur z metodologii ogólnej, w roku akademickim 1998/1999, na pozycji trzeciej w dziale lektury historyczne znalazła się monografia Carlo Ginzburga Ser i robaki. Wizja świata pewnego młynarza z XVI wieku. We wstępie tak komentowałem: „Prace te (lektury) podzielone są na trzy grupy. W pierwszej zestawione są książki historyczne. W większości są to klasyczne dzieła nieklasycznej historiografii bądź niestandardowe prace historyczne. […]
WOJCIECH WRZOSEK Wycinanki (187) Ser i robaki Tak właściwie, nie wiem od czego zacząć impresje o Carlo Ginzburgu. Czy od jego sztandarowego dzieła? Jeśli nie wiesz od czego zacząć, to zacznij od czegokolwiek. Gdy już zgromadzisz materiał myślowy, zwłaszcza spisany, zawsze możesz mu nadać porządek wedle tego, co wyłoni się jako zhierarchizowana narracja. Dwa bowiem są powody, że nie wiesz od czego zacząć: pierwszy, zachodzi wtedy, gdy nie masz zasobów myśli i przemyśleń, aby dzielić się […]
WOJCIECH WRZOSEK Wycinanki (186) Natalia Ginzburg i Leone Ginzburg Od czasu, gdy zalecałem studentom lekturę Il formaggio e i vermi Carlo Ginzburga, minęło ponad trzydzieści lat.[1] Dzisiaj czytam jego przedmowę pisaną w 2023 r. do antologii jego tekstów (zebranych przez Piotra Kłoczowskiego), pod tytułem: Czytać między wierszami. Lektury, szkice, noty.[2] Sędziwy dzisiaj kolega profesor, onegdaj, gdy poznałem go, na konferencji poświeconej 60-leciu szkoły Annales w 1989 roku, miał […]
