WOJCIECH WRZOSEK Wycinanki (178) Prawda to zdarzenie historyczno-myślowe Czas najwyższy z pomocą Ludwika Flecka podsumować nasze poszukiwania. Dzieło jego wywołuje skojarzenia i inspiruje mnie dlatego, bo prawdopodobnie ufundowane jest na wspólnie podzielanych założeniach.  Dla tych, którzy towarzyszyli mi w rekonesansie z myślą historyka medycyny i socjologa wiedzy chcieliby jakoś podsumowująco go zapamiętać. Nie jestem w stanie sprawdzić, czy przypadkiem, to nie Fleck właśnie naprowadził mnie na przekonanie, że myślenie, jako takie, ale zwłaszcza i takie […]

Czytaj dalej

WOJCIECH WRZOSEK Wycinanki (177) Nauka czasopismowa i podręcznikowa Zdarza się wcale rzadko, że adept wiedzy przygotowując referat wykorzystuje nieakademicką literaturę przedmiotu. Za wiarygodne i godne prezentacji uznaje wszelakie źródła pisane. Podobnie za źródło prawdy uznaje historyk amator, a i bywa zawodowy, źródła pisane. Wiekowość lub sakralność pisma uwiarygodnia im przekaz.[1] A więc zdarza się, że nie bacząc na oficynę, która lansuje daną literaturę, ani na inne przymioty oferowanej narracji adept […]

Czytaj dalej

WOJCIECH WRZOSEK Wycinanki (176) Oczywista konieczność i zdrada Chciałbym,  – nie tak jak Fleck, który podaje przykład wspólnoty myślowej świata mody jako kolektywu myślowego, lecz odwrotnie, – z opisu świata mody wziąć fenomeny podobne do mody naukowej zauważalne w kolektywie myślowym nauki.[1] „ Gotowość – rozwija swą myśl Fleck – , by to, co modne, natychmiast spostrzec i uważać za bezwzględnie ważne, poczucie łączności z innymi członkami kolektywu […]

Czytaj dalej

WOJCIECH WRZOSEK Wycinanki (175) Krąg ezoteryczny i  egzoteryczny Krążenie myśli (myślenia, stylu myślowego) jest jednym z określeń Ludwika Flecka na komunikowanie w ramach kolektywu myślowego w różnych jego wariantach. Wędrówka myśli to z kolei określenie bliskoznaczne. W zasadzie nie przeszkadza nam to, że są to dzisiaj terminy nieuwikłane w poważne teorie, ani to, że są potoczne. Jest tak dlatego, bo Fleck daje nam szanse na kontekstowe ich rozumienie. To zaś pozwala korespondować je ze znanymi […]

Czytaj dalej

WOJCIECH WRZOSEK Wycinanki (174) Historia aparatu telefonicznego a treść rozmów telefonicznych[1] [2] Jak można korzystając z ustaleń Ludwika Flecka  rozwijać mój koncept – grupy trzymającej wiedzę (GTW) oraz grupy trzymającej władzę w wiedzy (GTWwW)[3] – oparty na Polanyi`ego tacit knowledge i powiązaną z nimi ideą tacit collusion. Co jednak otrzymamy dodatkowo jeśli charakterystykę Grupy trzymającej władzę w wiedzy wzbogacimy charakterystykami kolektywu myślowego Ludwika Flecka. Każdy […]

Czytaj dalej

WOJCIECH WRZOSEK Wycinanki (173) Czy „normalna ręka ludzka ma pięć palców”? W sporze realisty naturalnego Tadeusza Bilikiewicza z umiarkowanym konstruktywistą Ludwikiem Fleckiem ten pierwszy trafnie identyfikuje stanowisko teoriopoznawcze oponenta.[1] „I tak, nie będę może zbyt odległy od prawdy, – argumentuje Tadeusz Bilikiewicz –  jeśli w poglądach Flecka dopatrzę się oddźwięku transcedentalnego idealizmu w ujęciu niektórych neokantystów. Postawa ta wykracza zresztą poza przyjęte przez Kanta formy […]

Czytaj dalej

WOJCIECH WRZOSEK Wycinanki (172) Plemnik jako vita propria Wpadłem w podziw adepta – czy jak powiedziałby Ludwik Fleck, laika -, gdy onegdaj czytałem jego polemiki z Tadeuszem Bilikiewiczem. Podziw dla obu uczonych. Brałem stronę Flecka, choć nie mógłbym go wówczas reprezentować w sporze z Bilikiewiczem. Przyznaję, w niektórych wywodach nie byłbym – wówczas – w stanie odeprzeć argumentacji lekarza psychiatry.  Imponowała mi wtedy i nadal imponuje ich orientacja […]

Czytaj dalej

WOJCIECH WRZOSEK Wycinanki (171) „Znak wytwórni i adres przeznaczenia” Chaim Perelman przypomniał nam, że w akcie retoryki, jakim jest akt komunikacji językowej (kulturowej) najistotniejsze jest uzyskanie rozumienia, a nadto akceptacji u odbiorcy. [1] Moim zdaniem, minimum pożądanego efektu, to respekt dla przekonań nadawcy. Maksimum, to uznanie ich za swoje. A jeszcze lepiej, kierowanie się nimi w działaniu. Akt komunikacji łączy się wówczas z przekonywaniem. Owo komunikowanie, […]

Czytaj dalej